Ongezond?

[mooatje]

Worst is kankerverwekkend, rood vlees waarschijnlijk ook. Wat moeten we met dit soort berichten? Het antwoord van de Nederlandse hoogleraar voedingsleer Martijn Katan.

Het rapport over vlees van de Wereldgezondheidsorganisatie WHO is opgesteld door competente wetenschappers die alle onderzoek over vlees en kanker hebben gewogen en doorgerekend. Hebben ze gelijk dat ham en worst darmkanker veroorzaken? En hoeveel zou het uitmaken als je daarmee stopt?

Het is al tientallen jaren bekend dat darmkanker vaker voorkomt bij mensen die veel rood vlees eten. ‘Rood vlees’ betekent ‘vlees van rund, varken en schaap’; een doorgesudderd runderlapje is bruin en een doorgeslagen biefstuk grijs, maar ze vallen nog steeds onder rood vlees.

Ook bekend: mensen die meer vlees eten, leven ook op andere punten minder gezond. De vleesconsumptie is hoger bij laag opgeleiden, grote vleeseters zijn dikker, ze bewegen minder, ze roken meer en ze eten minder groenten, fruit en volkorenbrood.

Onderzoekers proberen al die effecten uit elkaar te peuteren met wiskundig-statistische berekeningen, maar het is de vraag of het resultaat helemaal te vertrouwen is. Vandaar dat de WHO wat slagen om de arm houdt over het verband tussen vers rood vlees en kanker.

Lag het echt aan de worst?

Bij bewerkt vlees – ham, worst, frikadellen – laat de WHO alle twijfel varen; dat krijgt sinds maandag het label ‘kankerverwekkend’, net als sigaretten. Dat is vooral omdat het verband tussen bewerkt vlees eten en darmkanker zo consistent is; of het nu onderzocht werd bij Amerikanen, Japanners, Uruguayanen of Engelsen, steeds ging bewerkt vlees eten samen met een wat grotere kans op darmkanker.

Dat is tenminste wat ik begreep van een insider; aan het rapport zelf wordt nog gesleuteld en niemand mag het zien. Wetenschappers moeten niet in de publiciteit komen met ongepubliceerd onderzoek, maar in dit geval gaf de angst voor lekken kennelijk de doorslag.

Overgewicht en gebrek aan beweging gaan ook samen met darmkanker, en het zou nog steeds kunnen dat Amerikaanse, Japanse, Uruguayaanse en Engelse worsteters dikker en minder actief zijn dan gemiddeld. Dus lag het echt aan de worst?

Dat is waar tweeëntwintig professoren uit Amerika, Europa en Australië zich in Lyon een week lang het hoofd over hebben gebroken. Aan het eind van die week stemde de overgrote meerderheid voor ‘bewerkt vlees is kankerverwekkend’. Laten we daar dus voorlopig van uitgaan.

Welke stoffen in bewerkt vlees kanker veroorzaken weten we niet, speculaties over nitriet, nitrosamines en andere eng klinkende stoffen zijn niet goed onderbouwd. Maar bij sigaretten wisten we in het begin ook niet hoe die kanker veroorzaakten. Als de WHO-wetenschappers gelijk hebben, hoeveel maakt het dan uit of je worst en vleeswaren eet of niet?

Van elke honderd Nederlanders krijgen er zes ooit darmkanker, de meesten boven de 65 jaar. Volgens de WHO wordt dat risico 18 procent lager als mensen vijftig gram bewerkt vlees per dag minder eten. Toevallig is vijftig gram per dag net wat de gemiddelde Nederlander eet. Als honderd Nederlanders alle frikadellen, leverworst en ander verduurzaamd vlees afzweren en de WHO heeft gelijk, dan krijgen over een aantal jaren nog maar vijf in plaats van zes van de honderd Nederlanders darmkanker. Dan hebben negenennegentig mensen voor niets afgezien van worst, vijf hebben desondanks darmkanker gekregen, en één is gered. Of anders gezegd: uw kans om nooit darmkanker te krijgen is 94 procent met vleeswaren en 95 procent zonder.
Dat lijkt een magere opbrengst. Het valt in het niet bij het effect van sigaretten of alcohol. En trouw je tabletjes voor hoge bloeddruk en cholesterol slikken, slank blijven en bewegen helpen ook veel meer om nare ziekten te voorkomen.

Maar als hoog opgeleide lezer doet u dat allemaal al. Mede daardoor mag u hopen zonder ernstige ziekten zeventig te worden. Rond de zeventig is het leven op zijn mooist– als je maar gezond bent. Misschien toch een reden om te minderen met vlees, worst, ham en frikadellen.

Martijn Katan is hoogleraar voedingsleer aan de Vrije Universiteit Amsterdam.

Uit "De Standaard"

[serpay]

tja en van leven ga je dood.

[driver]

tja en van leven ga je dood.

Als je stopt met ademhalen wel ja

Al die onderzoeken ,Al die meningen...Nooit is het goed of het deugt niet.

Vroeger...Joris Driepinter en iedere dag melk ik dacht 3 keer per dag inclusief die vieze pakjes op school
Later lees je dan dat dit helemaal niet zo gezond was eigenlijk.

Teveel...dat is vlgs mij niet goed maar verder eet ik gewoon datgene waar ik trek in heb en met drinken idem dito.

gr driver

[torkom]

Laat iedereen die dat wil toch lekker rookworsten en andere rotzooi eten...is goed tegen de vergrijzing.

[driver]

Laat iedereen die dat wil toch lekker rookworsten en andere rotzooi eten...is goed tegen de vergrijzing.

Rookwordt het liefst van de Hema en dan niet die magere ...

[torkom]

Laat iedereen die dat wil toch lekker rookworsten en andere rotzooi eten...is goed tegen de vergrijzing.

Rookwordt het liefst van de Hema en dan niet die magere ...

Lekker man, met pittige mosterd..

[printen44]

Dat is een van de weinige etenswaren dat ik hier in Thailand echt mis. De lekkere Hema-rookworst. Zo uit het hete water, in een papieren zakje en zo vet als modder. Maar lekker......... Was vaste prik op de zaterdagmorgen als ik boodschappen deed in het winkelcentrum.

[driver]

Hema rookworst is voor mij echt een Hollands product wat ze ook al heel lang verkopen.
Wat mij betreft is Hema wordt echt de lekkerste en gezond of ongezond ?...Ik blijf zolang ik hier woon deze gewoon eten.
Wat torkom/printen ook zeggen .....Wij gingen vroeger ook vaak op Zaterdag naar de markt en steevast de Hema in om een warme halve te kopen incl. een dot mosterd.
Nu ook wel eens met een broodje erbij
Mocht de Hema ooit omvallen wat zou er dan met de worsten gebeuren ?

gr driver

[brake034]

Voor mij is dat toch wel kaas, ik mis vooral de enorme keuze van heerlijke kazen in Nederland.
Eergisteren een lekkere zuurkool ovenschotel gemaakt met stoofvlees..... Beer Leo erbij en de heimwee verdwijnt snel

[driver]

Voor mij is dat toch wel kaas, ik mis vooral de enorme keuze van heerlijke kazen in Nederland.
Eergisteren een lekkere zuurkool ovenschotel gemaakt met stoofvlees..... Beer Leo erbij en de heimwee verdwijnt snel

Kaas eet ik hier ook wel iedere dag en meestal jonge en jonge komeine kaas.
Of ik dat elders zou missen denk ik wel maar voorlopig is het nog niet aan de orde verwacht ik al weet je het bij mij nooit natuurlijk.

gr driver

[RuudThai]

Ik vond de rookworsten van de Hema te vet, mijn maag begon altijd al te protesteren als het 1e stukje er in viel. Puur varkensvet en gemalen lellen en vellen! Maar in ons dorp was een slager die maakte runderrookworsten, was hij zelfs Nederlands kampioen mee. En die waren echt lekker en niet vet en van goed vlees gemaakt!
Tja, en dat mis ik hier wel, goede worsten, ze gooien je dood met al die Thaise troep en dat vind ik niet te pruimen.

Met kaas is het helaas slecht gesteld in Thailand. De meest redelijke vervanging van de vele Nederlandse kazen vind ik de kaas bij de Makro, zo'n ronde Goudse van 4,5 kilo. Jong/jong belegen, ik heb liever echte belegen of oude kaas maar die is hier gewoon niet in de buurt te bekomen.

[prajak]

Mazzel Ruudthai, hier is de Goudse weer eens op. En dat is jonge Goudse.

Printen44 komt pas in het voorjaar naar hier en kan bij Dirk een Frico meenemen voor je en voor mij als we de overbagage betalen bij Nok. Dat is 400 baht voor 10 kilo, daar is overheen te komen.....

[printen44]

Ik kom met mijn trouwe Honda naar Nong Khai, dus kan ik wel twintig kazen meenemen. En ze zijn veilig bij mij, want ik kan geen stuk kaas door mijn keel krijgen........

[prajak]

Prima Printen44 Kees, de rode loper ligt klaar.

Je moet maar denken, 20 kazen is het gewicht van een juffrouw op leeftijd en daar zal jouw Honda geen last van hebben. Daar komen wel de rookworsten en een paar ossenworstjes bij.....

[driver]

Ik vond de rookworsten van de Hema te vet, mijn maag begon altijd al te protesteren als het 1e stukje er in viel. Puur varkensvet en gemalen lellen en vellen! Maar in ons dorp was een slager die maakte runderrookworsten, was hij zelfs Nederlands kampioen mee. En die waren echt lekker en niet vet en van goed vlees gemaakt!
Tja, en dat mis ik hier wel, goede worsten, ze gooien je dood met al die Thaise troep en dat vind ik niet te pruimen.

Met kaas is het helaas slecht gesteld in Thailand. De meest redelijke vervanging van de vele Nederlandse kazen vind ik de kaas bij de Makro, zo'n ronde Goudse van 4,5 kilo. Jong/jong belegen, ik heb liever echte belegen of oude kaas maar die is hier gewoon niet in de buurt te bekomen.

Als ik het goed heb verkopen ze tegenwoordig ook magere rookworsten bij de Hema.
Of dat nu echt veel minder vet is dan de originele weet ik niet maar is misschien wel ergens op het web te vinden.
Kaas in Thailand zie ik ook bij de macro en bij de Robinson in C.Bury kwam ik regelmatig 2 jaar terug die hadden vlgs mij ook een aardig assortiment maar wat precies weet ik niet meer.

Ik kocht daar wel vers brood wat me goed smaakte en dat ging dan ook de vriezer in en wat soorten worst in de trand van boerenmetworst of salami dus in pakjes gesneden.
Aardbeienjam erbij en mijn ontbijt of wat later op de dag een paar stukken brood en het was weer geregeldt.

gr driver